پایگاه اطلاع رسانی مهدی مسائلی حجت الاسلام و المسلمین مهدی مسائلی
کتاب التَنزیه لِاَعْمال الشَبیه یکی از معدود کتاب‌هایی است که در زمان خویش با موضوع اصلاح عزاداری به نگارش درآمد.
این کتاب التَنزیه محور یکی از جنجالی‌ترین رویدادهای تاریخ تشیع است که نزدیک به یک قرن پیش حواشی فراوانی در حوزه علمیه نجف به همراه داشت و مخالفان این کتاب از آن با عنوان فتنه بزرگ یاد می‌کنند.
سید محسن امین، یکی از علمای بزرگ ساکن سوریه بود که کتاب‌های متعددی در دفاع از اصل عزاداری نوشته بود و کتاب «کشف الارتیاب» از وی، یکی از معروف‌ترین کتاب‌های نقد وهابیت تا به امروز است، اما نگارش کتاب التنزیه کافی بود تا دلبستگان به صورت‌های خاصی از عزاداری مثل قمه‌زنی، او را در نجف، اموی معرفی کنند و سقاها را وا دارند تا به جای به‌جای «لعنت خدا بر حَرْمَله» بگویند: «لعنت خدا بر امین»
در این میان حمایت و پشتیبانی مرجع بزرگ آن زمان آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی از سید محسن امین موجب شد تا آتش این فتنه بعد از چند سال فروکش کند و سید محسن با استقبال ایشان به نجف وارد شود.
اگرچه با گذشت زمان ظاهراً جنجال‌ها و حاشیه‌ها پیرامون این کتاب به پایان رسید ولی موضوعی که این کتاب به آن پرداخته است، هنوز نیز در جامعه مذهبی شیعه جدال‌های فراوانی را به همراه دارد.
کتاب التنزیه را نخستین‌بار جلال آل‌احمد با عنوان عزاداری‌های نامشروع ترجمه کرد. این کار اولین اثر قلمی جلال آل‌احمد بوده است. اما فقط حدود یک سوم آن به صورت آزاد ترجمه شده است. بی‌شک اگر جلال آن را بعدها ترجمه می‌کرد، ترجمه‌ای دقیق‌تر و نثری روان‌تر می‌داشت. این ترجمه در سال 1322شمسی منتشر شد. ولی سریع نایاب شد، مرحوم جلال آل‌احمد در یک چاه و دو چاله و مثلاً شرح احوالات دراین‌باره می‌نویسد: «جزوه‌ای از عربی به اسم «عزاداری‌های نامشروع» که سال 22چاپ شد و یکی‌دو قِران فروختیم و دو روزه تمام شد و خوش و خوشحال بودیم… . نگو که بازاری‌های مذهبی همه‌اش را چکی خریده‌اند و سوزانده. این را بعدها فهمیدیم.»
چند سال پیش بنده این کتاب را به صورت کامل ترجمه کردم و همراه با شرحی مفصل از حواشی و سرگذشت آن، با عنوان «سرآغاز اصلاح عزاداری» توسط نشر آرما در سال۱۳۹۶ منتشر شد. از همان ابتدا حاشیه سازی‌ها برای این ترجمه نیز آغاز شد و پیامی به این محتوا در شبکه‌های اجتماعی رد و بدل می‌شد: « کتابی که حزب بعث عراق در راستای مبارزه با عزاداری منتشر می‌کرد در ایران نیز ترجمه و چاپ شد. مترجم: مهدی مسائلی» دروغ بودن این نسبت به همان میزان اموی و وهابی نامیدن سید محسن امین است. از این گذشته، دروغ‌پردازان گویا نمی‌دانند که همه‌ی چاپ‌های کتاب التنزیه در لبنان منتشر شده و انتشار این کتاب مربوط به زمانی است که اصلا حزب بعثی در عراق وجود نداشته است.
