تازه ها
هفتم صفر شهادت امام حسن علیه‌اسلام، قول معتبر یا نظر برگزیده؟

هفتم صفر شهادت امام حسن علیه‌اسلام، قول معتبر یا نظر برگزیده؟

همه می دانیم که در تعیین روز شهادت بعضی از ائمه علیهم السلام اختلاف وجود دارد و باید با بررسی قوت و ضعف گزارش های تاریخی، یکی از مناسبت ها را به عنوان روز شهادت برگزید. اما در این میان برای بعضی، قوت و ضعف گزارش‌های تاریخی چندان اهمیت ندارد بلکه مهم اراده آنهاست که به اثبات کدام طرف تعلق گرفته است.
به دیگر سخن، این عده اگر اراده کنند قول معتبر و قوی، چنان بی اعتبار می‌شود که ثبت آن در تقویم‌، یک توطئه و تحریف جلوه می کند و در مقابل، قول ضعیف، قطعی و تغییر ناپذیر به نظر می‌رسد. ماه صفر چند مناسبتی این چنین دارد. یکی از این مناسبت ها، شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام است که دو تاریخ برای آن گزارش شده است: یکی هفتم صفر و دیگری بیست و هشتم این ماه. بررسی گزارش‌ها حکایت از آن دارد که بیست و هشتم صفر قوی تر از قول دیگر است، زیرا از منابع متعدد و متقدم شیعه بهره‌ می‌برد که اعتبار خوبی نیز دارند. اما منابع هفتم صفر، متأخر بوده و دست اول نیستند. با این حال، در سال‌های اخیر متن‌های متعددی تنظیم شده اند تا قول هفتم صفر را بر بیست و هشتم برتری دهند. در این متن‌ها با گلایه شدید از تقویم رسمی کشور، از مسئولان خواسته شده که مناسبت شهادت امام حسن علیه السلام را به هفتم صفر انتقال داده و ولادت امام موسی کاظم علیه‌السلام را نیز از این تاریخ حذف کنند. هرچند روز دیگری نیز برای ولادت آن حضرت در تاریخ ذکر نشده است.
این ‌که بعضی از علما تمایل دارند در مناسبتی مستقل برای امام حسن علیه‌السلام عزاداری شود، قابل احترام است و مخالفتی با ذکر مصیبت امام در هفتم صفر نداریم، اما به راستی آیا این کار باید با خلاف‌گویی در اعتبار گزارش های تاریخی صورت گیرد؟
چندی پیش حقیر متوجه نسبتی نادرست به یکی از کتاب‌های متقدم شیعه در این گونه متنها شدم. در آن متن که بازنشر گسترده‌ای نیز در سایت های خبری و حتی پایگاه بعضی مراجع تقلید داشت، ادعا شده بود: «قدیمی‌ترین منبعی که به بیان شهادت امام حسن علیه‌اسلام در روز 7 ماه صفر پرداخته است، کتاب تثبیت الامامة تألیف سید قاسم بن ابراهیم الرسی است که در سال 246 وفات یافته است.»
نویسنده این متن پس از مدح و تمجید فراوان از سید قاسم بن ابراهیم الرسی، با ارائه متنی از کتاب تثبیت الامامة، شهادت امام حسن علیه السلام در هفتم صفر را به آن نسبت می‌دهد. اما با مراجعه به این کتاب نه تنها چنین متنی را در آن مشاهده نمی کنیم بلکه حتی خواهیم دید ذکری از شهادت امام حسن علیه‌السلام در آن نشده است. در دیگر رساله‌های نویسنده کتاب تثبیت الامامة، نیز چنین متنی وجود ندارد زیرا رساله تثبیت الامامة با دیگر آثار وی در دو جلد منتشر شده است و همه می‌توانند با مراجعه به کتابخانه دیجیتال نور، آنها را در «مجموع كتب و رسائل الإمام القاسم بن إبراهیم الرسي» مشاهده کنند.
به هر حال به نظر می‌رسد بعضی در سال های اخیر اراده کرده اند که از طرفی میلادی در ماه صفر وجود نداشته باشد و از دیگر سوی، مناسبت‌های سوگ و عزا در این ماه افزوده شود. از این رو اسناد و گزارش‌های تاریخی را طبق نظر خویش مرتب می‌کنند

4 نظر

  1. سلام
    یا شما دروغ میگویید،یا چشمانتان نابیناست
    الإمام الحسن ( ع )
    أبوه : الإمام أمير المؤمنين علي ( ع ) أمه : فاطمة الزهراء ( ع )
    ولادته : ولد في المدينة ليلة النصف من شهر رمضان في السنة الثالثة للهجرة .
    ألقابه : التقي ، الزكي ، السبط .
    وفاته : توفي في السابع من شهر صفر سنة 50 ه‍

    تثبيت الإمامة للقاسم بن إبراهيم الرسي
    الطبعة الأولى
    1419 ه‍ – 1998 م
    جميع حقوق الطبع محفوظة
    لمركز الغدير للدراسات الإسلامية
    تحقيق
    صالح الورداني
    الغدير
    بيروت – لبنان

    • سلام
      در نسخه چاپی تثبیت الامامه که در دسترس ما بود گزارشی از شهادت امام حسن و دیگر ائمه علهیم السلام وجود ندارد. اما متن سه صفحه ای که در انتهای چاپ کتاب «ثبیت الائمه» به تصحیح صالح الوردانی آمده و عنوان «موجز تواریخ الائمه الاثنی عشر» دارد جزء متن کتاب«ثبیت الائمه» نیست و گویا مصحح این متن را به انتهای کتاب افزوده است. چنانچه پس از انتشار یادداشت بنده، یکی از دوستان مقاله ای با عنوان« بررسی و نقد گزارش های تاریخ شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام» نوشته آقای ید الله مقدسی را در اختیار بنده گذاشت که نویسنده به خوبی این مطلب را تشریح می کند. در قسمتی از این مقاله آمده است:
      …متنی سه صفحه ای با عنوان موجز تواریخ الائمه الاثنی عشر» ضمیمه رساله گردیده که در آن شناسنامه امامان دوازده گانه با عنوان هادی «ابوه، امه، ولادته، القابه، وفاته(شهادته) ثبت شده است. در این متن درباره تاریخ شهادت امام مجتبی علیه السلام نوشته شده است توفی فی السابع من شهر سنه 50 ق [اما]در این متن سه صفحه، تاریخ مربوط به سه امام دیگر نیز ثبت گردیده است که نویسنده آن شهادت امام هادی علیه السلام را در سال 254ق، تولد امام عصر علیه السلام را در سال 255ق، و شهادت امام عسگری را در سال260ق می داند. این در حالی است که قاسم رسی که این متن سه صفحه ای را به او نسبت می دهند در سال 246ق درگذشت. [افزون بر این] در نسخه چاپی این دو متن [فونت]قلم متن سه صفحه ای، با عنوان موجز تواریخ الائمه الاثنی عشر با [فونت]قلم متن سی صفحه ای تفاوت دارد گویا محقق، متن سه صفحه ای را به آخر کتاب می افزاید یا در انتساب آن به رسی تردید دارد.

    • داداش اعصاب خودت رو خراب نکن..این بنده خدا وسیله هست برای شک . شبهه انداختن توی اعتقادات شیعه..میخواد معروف بشه و این کارها رو میکنه..هدف دیگه ایی نداره

  2. من بدون داشتن سواد حوزوی دخالتی در بحث راجع به اسناد این اختلافات نمی کنم اما عملکرد مراجع تقلید قم و نجف برای بنده حجت است نه اظهار نظر یک طلبه جوان که تمام اظهاراتش با مراجع تقلید تناقض دارد و به قول دوستان احتمالا با هزینه کردن از دستگاه اهل بیت به دنبال شهرت است!!
    مراجع تقلید هفتم صفر را عزای امام حسن ع می دانند و مراسم عزاداری برگزار می کنند.
    براستی زندگینامه ی یک طلبه جوان و کم سواد چه تاثیری بر هدایت مردم دارد؟ حاج آقای عزیز هرکسی واقعا درد دین و هدایت مردم داشته باشه با چراغ خاموش کار خودش را انجام می دهد نه اینکه مانند یک مرجع تقلید از خودش زندگینامه منتشر کند!!!
    مظلومیت امام زمان

جوابی بنویسید

ایمیل شما نشر نخواهد شدخانه های ضروری نشانه گذاری شده است. *

*